IMG-LOGO
ਹੋਮ ਪੰਜਾਬ: ਪੰਜਾਬ 'ਤੇ ਜਲ ਸੰਕਟ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ: ਭੂ-ਜਲ ਕੱਢਣ ਦੀ ਦਰ...

ਪੰਜਾਬ 'ਤੇ ਜਲ ਸੰਕਟ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ: ਭੂ-ਜਲ ਕੱਢਣ ਦੀ ਦਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 156%, ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਰਾਜ ਸਭਾ 'ਚ ਕੀਤਾ ਖੁਲਾਸਾ

Admin User - Dec 15, 2025 01:01 PM
IMG

ਸੰਸਦ ਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਰਦ ਰੁੱਤ ਇਜਲਾਸ ਦੌਰਾਨ, ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰੇਮੀ ਸੰਤ ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸੀਚੇਵਾਲ ਵੱਲੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਡਿੱਗ ਰਹੇ ਭੂ-ਜਲ ਪੱਧਰ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇ ਗਏ ਲਿਖਤੀ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਜਲ ਸ਼ਕਤੀ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜ ਭੂਸ਼ਣ ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂ-ਜਲ ਬੋਰਡ (CGWB) ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੰਜਾਬ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੂ-ਜਲ ਸੰਕਟਗ੍ਰਸਤ ਰਾਜ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।


ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੂ-ਜਲ ਕੱਢਣ ਦੀ ਦਰ

ਕੇਂਦਰੀ ਭੂ-ਜਲ ਬੋਰਡ ਦੀ 2024-25 ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਲਾਂਕਣ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ:


ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਭੂ-ਜਲ ਦੀ ਦੋਹਨ ਦਰ (Groundwater Extraction Rate) 156 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਹ ਦਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ।


ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਔਸਤ ਦਰ (60.63 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।


ਸਾਲਾਨਾ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਪੁਨਰ-ਭਰਨ ਦਾ ਅੰਤਰ

ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਭੂ-ਜਲ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬੇਹੱਦ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ:


ਸਾਲਾਨਾ ਕੁੱਲ ਭੂ-ਜਲ ਪੁਨਰ-ਭਰਨ: 18.60 ਬਿਲੀਅਨ ਕਿਊਬਿਕ ਮੀਟਰ (Billion Cubic Meters) ਆਂਕਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।


ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਰਤੋਂ ਯੋਗ ਪਾਣੀ: ਸਿਰਫ਼ 16.80 ਬਿਲੀਅਨ ਕਿਊਬਿਕ ਮੀਟਰ ਹੈ।


ਮੌਜੂਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਵਰਤੋਂ: ਪੰਜਾਬ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਿੰਚਾਈ, ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਲਗਭਗ 26.27 ਬਿਲੀਅਨ ਕਿਊਬਿਕ ਮੀਟਰ ਪਾਣੀ ਹਰ ਸਾਲ ਕੱਢ ਰਿਹਾ ਹੈ।


ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਅਜੇ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਕਦਮ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕੇ ਗਏ, ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਹੋਰ ਵੀ ਭਿਆਨਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।


ਸੰਤ ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸੀਚੇਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਇਸ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਵੱਡੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।

Share:

ਸੰਪਾਦਕ ਦਾ ਡੈਸਕ

Parminder Singh Jatpuri

Editor in Chief

ਕੱਪੜ ਛਾਣ

Watch LIVE TV
Khabarwaale TV
Subscribe

Get all latest content delivered to your email a few times a month.