IMG-LOGO
ਹੋਮ ਰਾਸ਼ਟਰੀ: ਖ਼ਤਰਨਾਕ 'ਕਾਰਬਾਈਡ ਗਨ' ਨੇ ਵਧਾਈ ਚਿੰਤਾ: ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 300...

ਖ਼ਤਰਨਾਕ 'ਕਾਰਬਾਈਡ ਗਨ' ਨੇ ਵਧਾਈ ਚਿੰਤਾ: ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ

Admin User - Oct 23, 2025 01:59 PM
IMG

ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਸਤੀ ਅਤੇ ਜੁਗਾੜ ਨਾਲ ਬਣੀ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਕਾਰਬਾਈਡ ਗਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸਸਤੀ ਦੇਸੀ ਬੰਦੂਕ ਬੇਹੱਦ ਖਤਰਨਾਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ 15 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕਈ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਇੰਨੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਜਾਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।




ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ-ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। 11 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੜਕੰਪ ਮਚਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।




ਕਾਰਬਾਈਡ ਗਨ ਕਿਉਂ ਹੈ ਖਤਰਨਾਕ?


ਸਾਗਰ ਸੰਭਾਗ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬੁੰਦੇਲਖੰਡ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਡਾ. ਪ੍ਰਵੀਨ ਖਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲੋਕ ਕਾਰਬਾਈਡ ਗਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪੰਛੀਆਂ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤਾਂ ਤੋਂ ਭਜਾਉਣ, ਤੇਜ਼ ਆਵਾਜ਼ ਕਰਨ ਜਾਂ ਮਨੋਰੰਜਨ ਲਈ ਵੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ।




ਡਾ. ਖਰੇ ਅਨੁਸਾਰ:

  • ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸਫੋਟ ਅਚਾਨਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ|
  • ਗਨ ਦੀ ਨਾਲ ਵਿੱਚ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਜੰਗ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਇਸਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਸਫਾਈ ਦੇਖਣ ਲਈ ਜਦੋਂ ਉਸ ਛੇਕ ਵਿੱਚੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਅਚਾਨਕ ਵਿਸਫੋਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
  • ਵਿਸਫੋਟ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਾਰਨੀਆ ਤੱਕ ਸੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
  • ਵਿਸਫੋਟਕ ਕਣ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਪਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਕੱਢਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
  • ਕਈ ਵਾਰ ਵਿਸਫੋਟ ਇੰਨਾ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਖ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੁਕਸਾਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
  • ਇਹ ਕੇਸ ਸਿਰਫ ਦੀਵਾਲੀ 'ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਹੋਰ ਸਮੇਂ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ।

ਡਾ. ਖਰੇ ਨੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ (ਅਵੈਧ) ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ।

ਜੁਗਾੜ ਦੀ ਗਨ ਬਣਦੀ ਕਿਵੇਂ ਹੈ?


ਇਹ ਦੇਸੀ ਗਨ ਗੈਸ ਲਾਈਟਰ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਪਾਈਪ ਅਤੇ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਕਾਰਬਾਈਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਕਾਰਬਾਈਡ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਐਸੀਟਿਲੀਨ ਗੈਸ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਚੰਗਿਆੜੀ ਮਿਲਦਿਆਂ ਹੀ ਤੇਜ਼ ਵਿਸਫੋਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਾਈਪ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਨਾਲ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਟੁਕੜੇ ਛਰ੍ਹਿਆਂ ਵਾਂਗ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਕੇ ਗੰਭੀਰ ਸੱਟਾਂ ਮਾਰਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ।

ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲਾਂ


ਡਾ. ਪ੍ਰਵੀਨ ਖਰੇ ਨੇ ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਣ ਸਮੇਂ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ:


  1. ਪ੍ਰੋਟੈਕਟਿਵ ਗਲਾਸ ਪਾਓ: ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ 'ਪ੍ਰੋਟੈਕਟਿਵ ਗਲਾਸ' ਪਾਓ।
  2. ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਧੋਵੋ: ਜੇਕਰ ਅੱਖ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਚਿੰਗਾਰੀ ਜਾਂ ਪਟਾਕੇ ਦਾ ਟੁਕੜਾ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੱਖ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੋਵੋ।
  3. ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਜਾਓ: ਜੇਕਰ ਅੱਖ ਵਿੱਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਜਾਂ ਪਟਾਕੇ ਦਾ ਕੋਈ ਟੁਕੜਾ ਫਸ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਬਿਲਕੁਲ ਨਾ ਕੱਢੋ। ਤੁਰੰਤ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚੋ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

Share:

ਸੰਪਾਦਕ ਦਾ ਡੈਸਕ

Parminder Singh Jatpuri

Editor in Chief

ਕੱਪੜ ਛਾਣ

Watch LIVE TV
Khabarwaale TV
Subscribe

Get all latest content delivered to your email a few times a month.