IMG-LOGO
ਹੋਮ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ: ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਕਿਰਤ ਸੁਧਾਰ, 70 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ 'ਕਫ਼ਾਲਾ...

ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਕਿਰਤ ਸੁਧਾਰ, 70 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ 'ਕਫ਼ਾਲਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ' ਖ਼ਤਮ

Admin User - Oct 23, 2025 10:39 AM
IMG

ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਲਗਭਗ 70 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਵਿਵਾਦਤ 'ਕਫ਼ਾਲਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ' ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਨਾਲ, ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ 1.3 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭਾਰਤ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਹਨ।


ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਤਹਿਤ, ਹੁਣ:


ਪਾਸਪੋਰਟ ਜ਼ਬਤ ਨਹੀਂ: ਮਾਲਕ (ਕਫ਼ੀਲ) ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਜ਼ਬਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।


ਨੌਕਰੀ ਬਦਲਣ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ: ਕਾਮੇ ਹੁਣ ਮਾਲਕ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਨੌਕਰੀ ਬਦਲ ਸਕਣਗੇ।


ਦੇਸ਼ ਛੱਡਣ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ: ਐਗਜ਼ਿਟ ਵੀਜ਼ਾ ਜਾਂ ਕਫ਼ੀਲ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਦੇਸ਼ ਛੱਡਣ ਜਾਂ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਢਿੱਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।


ਕੀ ਸੀ ਇਹ ਕਫ਼ਾਲਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ?

  • 'ਕਫ਼ਾਲਾ' ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਸਪਾਂਸਰਸ਼ਿਪ' ਜਾਂ 'ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ'। 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਵਾਧੇ ਸਮੇਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਇਸ ਸਿਸਟਮ ਤਹਿਤ:


  • ਹਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਾਮਾ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਮਾਲਕ (ਕਫ਼ੀਲ) ਨਾਲ ਬੱਝਿਆ ਹੁੰਦਾ ਸੀ।


  • ਕਫ਼ੀਲ ਨੂੰ ਕਾਮੇ ਦੀ ਤਨਖਾਹ, ਕੰਮ ਦੇ ਘੰਟੇ ਅਤੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਸਮੇਤ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਤੈਅ ਕਰਨ ਦੀ ਅਸੀਮ ਤਾਕਤ ਮਿਲੀ ਹੋਈ ਸੀ।


  • ਕਾਮੇ ਨੂੰ ਜੇਕਰ ਮਾਲਕ ਵੱਲੋਂ ਬੁਰਾ ਵਿਹਾਰ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਵੀ ਉਹ ਨੌਕਰੀ ਨਹੀਂ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਸੀ ਜਾਂ ਬਿਨਾਂ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਸ਼ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ।


  • ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨ ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ 'ਆਧੁਨਿਕ ਗ਼ੁਲਾਮੀ' (Modern Slavery) ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ।


ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਿਉਂ ਲਿਆ?

ਇਸ ਵੱਡੇ ਸੁਧਾਰ ਪਿੱਛੇ ਚਾਰ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ:


  1. ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਛਵੀ ਸੁਧਾਰਨ: ਕਫ਼ਾਲਾ ਸਿਸਟਮ ਕਾਰਨ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਆਲੋਚਨਾ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ।
  2. 'ਵਿਜ਼ਨ 2030': ਕ੍ਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ ਦਾ ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਅਜਿਹੇ ਸਖ਼ਤ ਕਿਰਤ ਕਾਨੂੰਨ ਰੁਕਾਵਟ ਬਣ ਰਹੇ ਸਨ।
  3. ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਘਾਟ: ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮਾਂ ਕਾਰਨ ਕਾਮੇ ਸਾਊਦੀ ਆਉਣ ਤੋਂ ਕਤਰਾਉਣ ਲੱਗੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੈਕਟਰਾਂ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪੈ ਰਿਹਾ ਸੀ।
  4. ਖੇਤਰੀ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ: ਕਤਰ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਖ਼ਤਮ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਖੱਟੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵੀ ਇਸ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।


ਇਸ ਨਵੇਂ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕੰਮ ਦੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲੇਗੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਰਤ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਅਧਿਆਏ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।


(ਧਿਆਨ ਰਹੇ, ਖਾੜੀ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕੁਵੈਤ, ਓਮਾਨ, ਅਤੇ ਬਹਿਰੀਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਜੇ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹੈ।)

Share:

ਸੰਪਾਦਕ ਦਾ ਡੈਸਕ

Parminder Singh Jatpuri

Editor in Chief

ਕੱਪੜ ਛਾਣ

Watch LIVE TV
Khabarwaale TV
Subscribe

Get all latest content delivered to your email a few times a month.